T.C. Mİllî Eğİtİm BakanlIğI
ISPARTA / YALVAÇ - Yalvaç Necip Fazıl Kısakürek Anadolu Lisesi

Dîvânu Lugâti’t-Türk

     Dîvânu Lugâti't-Türk (Türkçe: Büyük Türk Sözlüğü Derlemesi, Arapça: ديوان لغات الترك) Orta Türkçe döneminde Kâşgarlı Mahmud tarafından Bağdat'ta 1072-1074 yılları arasında yazılan Türkçe-Arapça bir sözlüktür.

     

Türkçenin bilinen en eski sözlüğü olup Batı Asya yazı Türkçesiyle ilgili var olan en kapsamlı ve önemli dil yapıtıdır. Bilinen tek yazma nüshası İstanbul'daki Fatih Millet Kütüphanesi’ndedir.

Eser, Yaklaşık 8000 civarında madde başı içerir. Bu eser için Kaşgarlı Mahmud tarafından halk arasında kullanılan Türkçe kelimeler derlenmiş; daha iyi anlaşılmasını sağlamak amacıyla deyimlerden, atasözlerinden ve şiirlerden örnekler verilmiş ve bunların Arapça tercümeleri de yapılmıştır.

Kökleşik Arap sözlük bilgisi ilkelerine göre hazırlanmış olan sözlük, muhtemelen 1077 yılında Bağdat’ta Halife Muktedî-Biemrillâh’ın oğlu Ebü’l-Kāsım Abdullah’a takdim etmiştir.

Eser, bir sözlük olmanın dışında Türkçe’nin 11. yüzyıldaki dil özelliklerini belirten, ses ve yapı bilgisine ışık tutan bir gramer kitabı niteliğindedir. Ayrıca yazıldığı devirdeki kişi, boy ve yer adları kaynağı; Türk tarihine, mitolojisine, coğrafyasına, halk edebiyatına, tıp bilgileri ve tedavi usullerine dair bilgi veren ansiklopedik bir eserdir.

Eserde yer alan harita, ilk Türk dünyası haritası olması bakımından büyük değer taşır.

Fatih Milet Kütüphanesi'ndeki nüsha esas alınarak eserin 1941'de Türk Dil Kurumu ve 1990'a Kültür Bakanlığı tarafından tıpkıbasımı yayımlanmıştır.

 02-01-202402-01-2024

 

 

Türk Dil Kurumu Verileri İle Dîvânu Lugâti't-Türk <-- okumak için tıklayınız.

 

Videolar;

Paylaş Facebook  Paylaş twitter  Paylaş google  Paylaş linkedin
Yayın: 02.01.2024 - Güncelleme: 02.01.2024 15:29 - Görüntülenme: 34
  Beğen | 0  kişi beğendi